نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 قاضی دادگستری، دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، مجتمع حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد آیتاله آملی)، آمل، ایران
2 استاد گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 استادیار گروه حقوق، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد قائمشهر)، قائمشهر، ایران
چکیده
یکی از مباحث مهم در رابطه با جرایم اطفال و نوجوانان اتخاذ نوع الگوی پاسخدهی به آن است که بهطور کلی میتوان این الگوها را در قالب چهار نوع ترمیمی، کیفری، تخمینی و بازپروری مورد توجه قرار داد که در این نوشتار تلاش شده است تا با استفاده از روش میدانی به بررسی موضوع در قلمرو نظام حقوقی و قضایی ایران پرداخته شود. روش حاکم بر پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر روش دادهبنیاد است. جامعۀ آماری را تعدادی از قضات دادگستری استان مازندران، مددکاران کانون اصلاح و تربیت و استادان آشنا به حقوق کودکان و نوجوانان تشکیل میدهند. نمونهها بهطور هدفمند انتخاب و در مرحلۀ گردآوری دادهها از روش مصاحبه استفاده شد. دادهها در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داده است که در سیاست کیفری ایران در ارتباط با چگونگی برخورد با جرایم اطفال و نوجوانان سه نوع از الگوهای پاسخدهی یعنی الگوهای کیفری، ترمیمی و بازپروری قابلاستفاده است و الگوی تخمینی جایگاهی ندارد؛ اما چگونگی برخورد سامانۀ عدالت کیفری با جرایم اطفال و نوجوانان در استان مازندران گاه به شکل بیشینه و گاه بهصورت کمینه است، بهطوری که در سطح رویۀ قضایی دادگاههای اطفال و نوجوانان استان مازندران استفادۀ بیشتر از دو الگوی پاسخدهی کیفری و بازپروری بر حسب سن افراد قابلشناسایی است و استفاده از الگوی ترمیمی کمتر در آرای قضایی مشاهده شده است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Pattern of Responsibility for Children & Juvenile’s Crimes in Iran's Judiciary (Case study: At the level of justice in Mazandaran province)
نویسندگان [English]
- Hemmatolah Nadi Babaei 1
- Hossein Gholami 2
- Hassan HajitabaR 3
- Mehdi Esmaeli 3
1 Judge of Justice, PhD Student in Criminal Law and Criminology, Islamic Azad University (Ayatollah Amoli Branch), Amol, Iran
2 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Humanities, Islamic Azad University (Ghaemshahr Branch), Ghaemshahr, Iran
چکیده [English]
One of the important issues related to child and adolescent crime is the adoption of a response pattern that can generally be considered in the four types of restorative, criminal, estimated, and rehabilitation. An attempt has been made to investigate the issue in the territory of the Iranian legal and judicial system using the field method. The methodology used in this study is qualitative and is based on the database method. The statistical population is composed of several judges of justice in Mazandaran province, assistants of the Correctional Center, and professors familiar with children's and adolescent rights. Samples were purposefully selected and an interview was used in data collection. The data were analyzed in two parts: descriptive and inferential. The results of this study have shown that in Iranian criminal policy concerning how to deal with juvenile delinquency, three types of response models, namely criminal, restorative, and rehabilitation models can be used and the estimated model has no place; However, how the criminal justice system deals with juvenile delinquency in Mazandaran province is sometimes maximal and sometimes minimal, so that in the judicial procedure of juvenile courts in Mazandaran province, the use of more than two models of criminal accountability and rehabilitation according to the age of identifiable individuals and the use of the less restorative model has been observed in judicial rulings.
کلیدواژهها [English]
- Response pattern
- Restorative
- Estimated criminal rehabilitation of children
فارسی
- امامی نمینی، محمود و جاوید صلاحی (1389)، دادرسی اطفال و نوجوانان بزهکار، تهران: نشر میزان.
- بکاریا، سزار (1385). رساله جرایم و مجازاتها، ترجمه: محمدعلی اردبیلی، تهران: نشر میزان..
- پرادل، ژان (1396)، تاریخ اندیشههای کیفری، ترجمه: علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: انتشارات سمت.
- رایجیان اصل، مهرداد (1384)، بزهدیده شناسی حمایتی، تهران: انتشارات دادگستر.
- رایت، مارتین (1384)، عدالت ترمیمی، ارتقاء بخشیدن رویکرد بزهدیده محوری (مجموعه مقالات)، ترجمه: امیر سماواتی پیروز، تهران: انتشارات خلیلیان.
- رجبی، فرناز و نسرین مهرا (1396). «پاسخ دهی به بزهکاری کودکان و نوجوانان: تخمینی یا ترمیمی»، تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره 32.
- صانعی، پرویز (1376)، حقوق جزای عمومی، تهران: گنج دانش.
- عباچی، مریم (1388)، حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد، تهران: انتشارات مجد.
- غلامی، حسین (1392)، «الگوها یا گونههای عدالت کیفری اطفال»، آموزههای حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 6.
- غلامی، حسین (1386)، نشستهای گروهی خانوادگی (دیباچه)، تهران: انتشارات مجد.
- قورچیبیگی، مجید و معصومه شهرانی (1397). «میزان صدور احکام بازپرورانه در برهکاری اطفال و نوجوانان بعد از تصویب قانون مجازات اسلامی 1392»، مجله حقوقی دادگستری، سال هشتاد و دوم، شماره 102.
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشم بیگی (1377)، دانشنامهجرمشناسی،تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1396). دیباچه در: تاریخ اندیشههای کیفری، پرادل، ژان، تهران: انتشارات سمت.
- نوربها، رضا (1384)، زمینه حقوق جزای عمومی، چاپ چهاردهم،تهران: انتشارات گنج دانش و دادآفرین.
- نیازپور، امیرحسین (1396)، حقوق کیفری کودکان و نوجوانان، فرایند پاسخدهی به بزهکاری کودکان و نوجوانان، تهران: میزان.
دادنامهها
- دادنامۀ شمارۀ 9509972063100119-07/10/1395 صادره از شعبه 1 دادگاه کیفری یک ویژه اطفال و نوجوانان استان مازندران.
- دادنامۀ شمارۀ 9509972063100061-20/6/1395 صادره از شعبه 1 دادگاه کیفری یک ویژه اطفال و نوجوانان استان مازندارن.
- دادنامۀ شمارۀ 9509971512101267-11/07/1396 صادره از شعبه 108 دادگاه کیفری دو شهرستان ساری.
- دادنامۀ شمارۀ 9609971230900789-29/1/1396 صادره از شعبه 101 دادگاه کیفری دو ویژه شهرستان قائمشهر.
- دادنامۀ شمارۀ 9509972063100114-23/09/1395 صادره از شعبه 1 دادگاه کیفری یک ویژه اطفال و نوجوانان استان مازندارن.
انگلیسی
- Drowns, Robert, W. & Hess, Kären, M. (2000), Juvenile Justice, Thomson and Wadworth Publishers.
- Sigel, Larry, J. & Senna, Joseph, J. (2008), Introduction Criminal Justice, Thomson and Wadworth Publishers.