نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• حسین میرمحمدصادقی ¹
• اسلام رجبعلی ²

¹ عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

² دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

یکی از معضلات کنونی کشور که به دغدغه مهم دولت و دستگاه قضایی تبدیل شده است پدیده معروف به «زمین‌خواری» است. پدیده مذکور هم به لحاظ زیست‌محیطی و هم اقتصادی حائز اهمیت است و همین امر ایجاب کرده است تا از طریق حقوق کیفری که وظیفه اصلی آن حفظ ارزش‌های اساسی در جامعه است، با آن برخورد شود. لزوم چنین برخوردی هم از نظر اقدامات کنشی (پیشگیری) و هم واکنشی (مجازات) مستلزم شناخت دقیق این پدیده، حوزه و قلمرو آن و بررسی روش­های مورد استفاده در آن است. با تلاش در شناخت این امر مشخص می‌شود که با خلأهای زیادی نظیر عدم تعریف دقیق، عدم تعیین حوزه و محدوده، و در نهایت فقدان عنوان مجرمانه خاص نسبت به عمل ارتکابی بسیاری از زمین‌خواران مواجه هستیم. همچنین با واکاوی و دقت در قوانین و مقررات مربوط به اراضی ملی و دولتی کاشف به عمل می‌آید که نه‌تنها قوانین و مقررات مذکور باعث جلوگیری از پدیده فوق نمی‌شود، بلکه در برخی موارد قانون­گذار با وضع قوانینی باعث ترویج چنین پدیده‌ای می‌گردد. همچنین به دلیل اینکه عمدتاً زمین‌خواری توسط افراد یقه‌سفید جامعه انجام می‌پذیرد که دارای نفوذ و روابط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هستند، وجود این قوانین متناقض و منفذهای موجود در آنها باعث سهولت کار افراد مذکور می‌شود. لذا نخستین اقدام در برخورد با چنین پدیده شومی، از بین بردن چنین خلأ‌های قانونی و وضع قانونی جامع و هماهنگ با فلسفه وجودی منابع ملی و طبیعی در خصوص این پدیده می‌باشد. 

کلیدواژه‌ها

• جرم
• زمین‌خواری
• پیشگیری
• عناوین مجرمانه

عنوان مقاله [English]

The Analysis of the Crime of Speculation from the Perspective of Iranian Criminal Law

نویسندگان [English]

• Hosein Mir Mohammad Sadeghi ¹
• eslam rajabali ²

¹

²

چکیده [English]

One of the present main legal, social and economic problems of the country which has turned into a government’s and the judiciary’s concern is the phenomenon of Speculation. This phenomenon is important both economically and environmentally which is required to be dealt with by criminal law–as preserving the main values in the society. Such an approach will necessitate the proactive (preventive) and reactive (punitive) measures and requires a detailed understanding of this phenomenon, its extent and methods used in its analysis. Once we intend to deal with this phenomenon, we will encounter various significant gaps and vacuums such as lack of clear definition, lack of clear domain, and eventually lack of specific criminal measure regarding the many acts done by the speculators.  Also through scrutinizing the existing rules and regulations relevant to the public and state lands, we come to understanding that not only our existing law cannot prevent this phenomenon, but also in some cases, the law aggravates and propagates such a phenomenon. Also because speculation is mostly done by those white collar offenders who are influential in the society and have the political, social, economic relations , such contradictory laws and their pores make easier for those people to do so.
So, the first step in dealing with this phenomenon is eliminating regulatory gaps and enacting comprehensive laws which preserve the natural and national resources of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

• Crime
• Speculation
• prevention
• Criminal titles