حقوق جزا و جرم شناسی
میررضا سلیمی؛ رجب گلدوست جویباری
چکیده
پیشرفت علوم و تکنولوژی تحولات شگرفی در زمینۀ ادلۀ اثبات دعاوی کیفری ایجاد کرده است بهگونهای که بهموازات ادلۀ سنتی طیفی از ادلۀ جدید نمایان گردیده که همگی در کشف حقیقت و حصول قناعت (اقناع وجدانی) مقام قضایی و اتخاذ تصمیمی عادلانه و منصفانه از سوی او تأثیرگذار هستند. در میان این ادله استفاده ازپلیگرافی (دروغسنجی) در برخی نظامهای ...
بیشتر
پیشرفت علوم و تکنولوژی تحولات شگرفی در زمینۀ ادلۀ اثبات دعاوی کیفری ایجاد کرده است بهگونهای که بهموازات ادلۀ سنتی طیفی از ادلۀ جدید نمایان گردیده که همگی در کشف حقیقت و حصول قناعت (اقناع وجدانی) مقام قضایی و اتخاذ تصمیمی عادلانه و منصفانه از سوی او تأثیرگذار هستند. در میان این ادله استفاده ازپلیگرافی (دروغسنجی) در برخی نظامهای حقوقی رواج یافته که میتواند در تشخیص صدق یا کذب گفتار هر یک از کنشگران فرایند دادرسی مؤثر واقع گردد. همگام با تمسک به این تکنیک نظامهای حقوقی با داعیۀ حمایت از حقوق متهم به مخالفت با آن پرداخته و بهکارگیری آن را در تعارض با برخی حقوق و مبانی توجیهکنندۀ آن حقوق پنداشتهاند. ادعای آنان این است که پلیگرافی با حق سکوت متهم، کرامت ذاتی و حریم خصوصی روانی او در تعارض میباشد حال آنکه اولاً انجام پلیگرافی منوط به اعلام رضایت از سوی متهم است و هیچگاه فرد به اجبار تحت این آزمون قرار نخواهد گرفت. ابراز این رضایت ایراد نادیده گرفتن حق سکوت متهم و دخالت در حریم خصوصی روانی او را مرتفع خواهد کرد. از طرف دیگر همیشه نمیتوان کارکردی منفی برای پلیگرافی نسبت به متهم تصور کرد. پلیگرافی خاصیتی دو گانه دارد؛ در عین اینکه میتواند راهی برای محکومیت متهم باشد ممکن است طریقی برای اثبات بیگناهی او محسوب شود. همچنین لزوم حفظ حقوق جامعه و زیاندیده از جرم و رجحان منافع عمومی بر منافع خصوصی افراد ایجاب میکند تا با ضابطهمند ساختن پلیگرافی بهعنوان یک دلیل علمی متقن و اجرای آن از سوی افراد متخصص به مهمترین آرمان فرایند دادرسی کیفری که همان برقراری عدالت است، دست یافت.